Ndërsa shumica e njerëzve synojnë të ruajnë shëndetin dhe vitalitetin me kalimin e viteve, ekziston një grup i veçantë i quajtur SuperAgers – individë mbi 80 vjeç që kanë kujtesë po aq të fortë sa njerëzit shumë më të rinj.
Hulumtuesit nga Universiteti Northwestern kanë zbuluar se truri i SuperAgers pëson më pak humbje të vëllimit krahasuar me bashkëmoshatarët e tyre. Edhe pse nuk ka një formulë të garantuar për t’u bërë SuperAger, faktorët kryesorë përfshijnë gjenetikën, mjedisin dhe stilin e jetesës. Ja disa nga zakonet që i dallojnë ata:
1. Aktivitet i rregullt fizik
Sipas profesoreshës së gerontologjisë, Jennifer Ailshire, ushtrimet e përditshme lidhen drejtpërdrejt me jetëgjatësinë dhe plakjen e shëndetshme. “Nuk është e nevojshme të shkoni në palestër apo të vraponi – aktivitete si kopshtaria apo punët e shtëpisë kanë ndikim pozitiv”, shpjegon ajo. SuperAger-ët shmangin jetesën sedentare dhe përpiqen të jenë sa më aktivë.
2. Lidhje të forta sociale
Studimet tregojnë se njerëzit me rrethe të forta shoqërore jetojnë më gjatë dhe kanë shëndet më të mirë, si mendërisht ashtu edhe fizikisht. SuperAger-ët kalojnë rregullisht kohë me familjen dhe miqtë, angazhohen në aktivitete vullnetare ose vazhdojnë të jenë të lidhur me komunitetin e tyre.
3. Menaxhim i stresit
SuperAger-ët janë të vetëdijshëm për ndikimin e stresit dhe përpiqen ta shmangin atë kur është e mundur. “Shumë prej tyre thonë se nuk përfshihen në drama të panevojshme dhe nuk lejojnë që zemërimi t’i dominojë”, vëren Ailshire. Ata fokusohen në atë që mund të kontrollojnë dhe ruajnë ekuilibrin emocional.
4. Stimulim i vazhdueshëm mendor
“Asnjëherë nuk është vonë për të mësuar një gjuhë të re, për të luajtur një instrument apo për të sfiduar trurin me aktivitete të reja”, thotë Ailshire. Për të ruajtur mprehtësinë mendore, është e rëndësishme që sfidat intelektuale të jenë stimuluese, por jo stresuese. Sipas profesoreshës Tamar Gefen, lojërat si fjalëkryqet ndihmojnë vetëm nëse nuk krijojnë ankth.
5. Bërja e gjërave që sjellin kënaqësi
SuperAger-ët ndjekin pasionet e tyre dhe angazhohen në aktivitete që i bëjnë të lumtur. “Ata bëjnë gjëra që i motivojnë dhe u japin një ndjenjë përmbushjeje”, thotë Ailshire. Disa vazhdojnë të jenë aktivë profesionalisht, ndërsa të tjerët gjejnë hobi të rinj dhe i shijojnë pa stres.
Nuk ka një formulë të vetme për jetëgjatësi dhe shëndet të mirë, por adoptimi i këtyre zakoneve mund të ndihmojë në përmirësimin e cilësisë së jetës dhe ruajtjen e mprehtësisë mendore në pleqëri.