Sëmundjet kardiovaskulare janë ndër shkaqet kryesore të vdekjeve në mbarë botën, duke ndikuar ndjeshëm në cilësinë e jetës dhe aftësinë për punë. Faktorët e stilit modern të jetesës, si stresi, ushqimi i pashëndetshëm dhe mungesa e aktivitetit fizik, rrisin rrezikun e këtyre sëmundjeve.
Skriningu – Masa Kyçe për Parandalim
Skriningu kardiovaskular ka për qëllim zbulimin e hershëm të faktorëve të rrezikut tek individët pa simptoma të dukshme. Kjo ndihmon në identifikimin e personave me rrezik të lartë për sëmundje si infarkti i miokardit dhe goditja në tru, duke mundësuar marrjen e masave parandaluese.
Faktorët e Rrezikut
Disa faktorë rreziku janë të pandryshueshëm, si mosha, gjinia dhe historia familjare. Megjithatë, shumë faktorë të tjerë mund të kontrollohen dhe menaxhohen:
Tensioni i lartë i gjakut – mbi 140/90 mmHg rrit rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare.
Duhanpirja – një nga faktorët kryesorë të sëmundjeve të zemrës.
Konsumi i alkoolit – ndikon negativisht në tensionin e gjakut dhe funksionin e zemrës.
Kolesteroli dhe trigliceridet e larta – nivelet mbi normën rrisin rrezikun e bllokimit të arterieve.
Diabeti – dëmton enët e gjakut dhe rrit rrezikun e komplikacioneve kardiovaskulare.
Dieta e pashëndetshme – ushqimet e përpunuara dhe me përmbajtje të lartë kripe ndikojnë negativisht në shëndetin e zemrës.
Stresi dhe mungesa e aktivitetit fizik – ndikojnë në rritjen e tensionit dhe zhvillimin e sëmundjeve kronike.
Mbipesha dhe obeziteti – një indeks i masës trupore (BMI) mbi 25 kg/m² është faktor rreziku.
Si Përcaktohet Rreziku Kardiovaskular?
Rreziku vlerësohet përmes analizave laboratorike dhe vlerësimit të mjekut. Ekspertët rekomandojnë që të gjithë personat e moshës 40-75 vjeç të kryejnë kontrolle të rregullta, veçanërisht ata me sëmundje kronike si diabeti dhe hipertensioni.
Si të Ulni Rrezikun?
Për të reduktuar rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare, rekomandohet:
Lënia e duhanit dhe kufizimi i konsumit të alkoolit.
Ushqyerja e shëndetshme me fruta, perime, drithëra dhe proteina të shëndetshme.
Kufizimi i kripës dhe ushqimeve të përpunuara.
Rritja e aktivitetit fizik – ecje 30-45 minuta çdo ditë.
Menaxhimi i stresit dhe kontrolli i peshës trupore.
Ndryshimet në stilin e jetesës, së bashku me monitorimin e rregullt mjekësor, janë mënyrat më të mira për të ruajtur një zemër të shëndetshme dhe për të parandaluar komplikimet serioze.